Niemand Sluit Val Kabinet-Rutte III Nog Uit

Door : SoSo Kitchen | 0 Reacties | Op : 12-01-2021 | Categorie : SoSo Blog

Het kabinet Rutte III dreigt alsnog te vallen over de kinderopvangtoeslagenaffaire. Meerdere coalitiepartijen menen dat politieke consequenties moeilijk kunnen uitblijven. Ook de VVD van premier Mark Rutte sluit niet uit dat het kabinet nog deze week zijn ontslag indient.

De VVD zelf wil het liefst dat het kabinet de rit uitzit en alles in het werk stelt om tegemoet te komen aan het leed van de gedupeerden. Ook kunnen dan meteen hervormingen in gang worden gezet om een vergelijkbaar echec in de toekomst te voorkomen. Daarnaast is het volgens de liberalen vanwege de coronacrisis beter dat het kabinet aanblijft.

Toch viel dinsdag ook bij de VVD te horen dat het goed verdedigbaar is dat de overige coalitiepartijen een andere afweging maken. Daar zou de partij van Rutte alle begrip voor hebben, aldus een VVD-bron. Hierbij wordt verwezen naar de harde conclusies die de parlementaire ondervragingscommissie heeft getrokken. In het eindrapport wordt geconstateerd dat ‘de grondbeginselen van de rechtsstaat’ zijn geschonden en dat burgers jarenlang ten onrechte als fraudeurs zijn ‘gebrandmerkt’. 

Ministerraad

Het kabinet sprak dinsdagavond tijdens een ingelaste ministerraad over de politieke consequenties van de affaire. Na afloop zei Rutte dat het kabinet vrijdag verder praat en dan ook de mogelijke politieke gevolgen te bespreken. 

Volgens Rutte was het een ‘goede vergadering’, waarin werd gesproken over de kabinetsreactie op het ‘zeer ernstige rapport van de parlementaire onderzoekscommissie’. Daarbij kwam een aantal onderwerpen aan bod. ‘Hoe voorkom je dit soort verschrikkelijke zaken? Hoe zorg je dat informatie naar journalisten en de Kamer gaat, dat er geen twijfel is dat dat zo ruimhartig mogelijk gebeurt’.

Samen uit, samen thuis

Meerdere ingewijden lieten vooraf weten dat het principe ‘samen uit, samen thuis’ opgaat. Dat één coalitiepartij uit het kabinet stapt en de rest niet, lijkt geen optie. Een eventuele val moet niet leiden tot verzuurde onderlinge verhoudingen, ook al niet omdat de partijen tijdens een komende formatie mogelijk weer met elkaar om de tafel zitten.

Het kabinet zal hoe dan ook nog lang demissionair door moeten regeren, ook na de verkiezingen van 17 maart. De verwachting is dat de oppositie bij een eventueel aftreden coulant zal zijn en het kabinet belangrijke volmachten geeft om beslissingen te blijven nemen in de coronacrisis, ondanks de demissionaire status. Premier Rutte zei dinsdagavond dat het kabinet in elk geval ‘mentaal missionair’ moet blijven om Nederland door de pandemie te loodsen.

Meerdere bronnen bevestigen dat in elk geval D66-leider Sigrid Kaag het belangrijk vindt dat er ook politieke consequenties worden verbonden aan de toeslagenaffaire. ‘Maar ze is niet de enige’, aldus een ingewijde. 

Bij Kaag (minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) speelt mee dat ze als lijsttrekker campagne voert voor een andere politieke cultuur in Nederland. Dat maakt het voor haar moeilijk om mee te gaan in het verlangen van de VVD om het kabinet volledig intact te laten. De al eerder opgestapte D66-staatssecretaris Menno Snel blijft in dat geval de enige bestuurder die politieke verantwoordelijkheid heeft genomen, terwijl hij zeker niet alleen schuldig was aan het falen van de overheid.

Omgekeerd voelen de VVD en ook het CDA er weinig voor om nu bijvoorbeeld alleen Eric Wiebes van Economische Zaken alsnog te laten aftreden. Wiebes was als VVD-staatssecretaris van Financiën in het kabinet Rutte II direct verantwoordelijk voor het ten onrechte terugvorderen van toeslagen, maar staatsrechtelijk is het ongebruikelijk dat hij daar nu alsnog consequenties aan verbindt. Bovendien zal het aftreden van Wiebes door de buitenwereld al snel uitgelegd worden als een zoenoffer om premier Rutte uit de wind te houden.

Riskant debat

Als het kabinet besluit toch aan te blijven, wacht volgende week nog een loodzwaar en riskant debat in de Tweede Kamer. Het is zeker niet uitgesloten dat de gehele oppositie een motie van wantrouwen gaat steunen. Zelfs de gezagsgetrouwe SGP overweegt dat. In dat geval zouden 74 van de 149 Kamerleden (de zetel van ex-FvD’er Theo Hiddema is vacant) het vertrouwen in het kabinet opzeggen.

Niemand in de coalitie vindt het een aantrekkelijk idee om de komende maanden door te regeren, terwijl de helft van de Kamer daar eigenlijk tegen is. Bovendien moet nog afgewacht worden of alle coalitie-Kamerleden trouw blijven aan het kabinet en tegen de onvermijdelijke motie van wantrouwen stemmen. 

Voor de coalitiepartijen is dat het nachtmerrie-scenario: een val van het kabinet, terwijl alle kopstukken eerst urenlang tijdens een debat het aanblijven hebben verdedigd. Helemaal uit te sluiten valt dat scenario niet. Er zijn Kamerleden in de coalitie die na de verkiezingen niet meer terugkeren. Dat geeft ze mogelijk meer vrijheid een eigen afweging te maken.

Vrijdag na de ministerraad komt het kabinet in elk geval met een inhoudelijke reactie op het rapport van de onderzoekscommissie Van Dam over de toeslagenaffaire. Het kabinet moet dan onder meer aangeven hoe het de informatiehuishouding op de ministeries en de informatieverstrekking aan het parlement wil verbeteren. De verwachting is dat tegen die tijd ook duidelijk is of Rutte III wil vechten voor zijn voortbestaan of zelf al de ultieme consequentie heeft getrokken. 

Toeslagenaffaire leidt tot pijnlijke vragen over ‘Rutte-doctrine’

Het kabinet buigt zich dinsdag tijdens een speciale ministerraad opnieuw over de toeslagenaffaire. Dat de Tweede Kamer jarenlang verkeerd is geïnformeerd, treft ook premier Mark Rutte. Is de VVD-leider verantwoordelijk voor ‘een cultuur van verhullen en misleiden’?

https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/niemand-sluit-val-kabinet-rutte-iii-nog-uit

Zie ook:

http://www.sosokitchen.nl/etnisch-profileren

Artikel delen:

Facebook

Twitter

Google

Tumblr

Pinterest

Email